Căn cứ quyết định số 2850/QĐ – BNG ngày 08/10/2018 của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao về việc thanh tra chuyên ngành năm 2018 đối với Sở Ngoại vụ Tây Ninh mốc thời gian từ ngày 01/01/2016 đến thời điểm Đoàn tiến hành thanh tra.
Theo đó, từ ngày 22 – 24/10/2018, Đoàn Thanh tra Bộ Ngoại giao tiến hành công tác thanh tra chuyên ngành năm 2018 tại Sở Ngoại vụ Tây Ninh. Đoàn do đồng chí Phạm Việt Anh, Vụ trưởng, Chánh Thanh tra Bộ làm Trưởng đoàn cùng 08 đồng chí của các Cục, Vụ và cơ quan thuộc Bộ Ngoại giao.
Nội dung thanh tra bao gồm: Về công tác Điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế; Công tác quản lý Hội nghị, hội thảo quốc tế; Công tác quản lý đoàn ra, đoàn vào của địa phương; Công tác quản lý hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài; Công tác lãnh sự; Công tác lễ tân; Công tác quản lý hoạt động thông tin, báo chí nước ngoài; Công tác ngoại giao kinh tế; Công tác ngoại giao văn hóa; Công tác biên giới, lãnh thổ quốc gia; Và việc triển khai Nghị quyết 36/NQ – TƯ của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài.
Với những nội dung thanh tra nêu trên theo tinh thần công văn số 440/TTra – TT ngày 28/8/2018 của Thanh tra Bộ Ngoại giao yêu cầu chuẩn bị báo cáo, tài liệu công tác thanh tra chuyên ngành năm 2018 đã được Sở Ngoại vụ chuẩn bị kỹ lưỡng để phục vụ Đoàn. Tại buổi làm việc với lãnh đạo Sở và lãnh đạo các phòng chuyên môn vào sáng ngày 22/10/2018, Đoàn thanh tra Bộ đã đặt ra nhiều câu hỏi nhằm làm sáng tỏ hơn những vấn đề khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ đối ngoại tại địa phương. Trong đó, Đoàn quan tâm nhất đến việc triển khai thực hiện Quyết định 272 – QĐ/TW ngày 21/01/2015 của Bộ Chính trị về việc ban hành Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại, qua đó lãnh đạo Sở Ngoại vụ cũng làm rõ thêm việc tham mưu các văn bản quy phạm pháp luật cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành trong việc triển khai quản lý thống nhất hoạt động đối ngoại. Cụ thể, Sở Ngoại vụ đã phối hợp với Ban Tổ chức Tỉnh ủy, Văn phòng Đoàn Đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng Nhân dân tỉnh, Văn phòng UBND tỉnh tham mưu Tỉnh ủy ban hành Quyết định 353 – QĐ/TU ngày 07/01/2016 về Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại; cũng như phối hợp với Ban Tổ chức Tỉnh ủy ban hành Hướng dẫn số 06/HD – BTCTU ngày 20/10/2016 hướng dẫn một số nội dung thực hiện Quyết định số 353 nêu trên và tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành văn bản số 2294/UBND – NC ngày 16/8/2016 về tăng cường công tác quản lý cán bộ, công chức, viên chức ra nước ngoài, và một số văn bản như: văn bản số 1669/UBND – NC ngày 21/6/2016 về quy trình thực hiện hồ sơ đi nước ngoài của cán bộ, công chức thuộc khối Nhà nước quản lý; Văn bản số 1499 – CV/TU ngày 11/4/2017 và 2329 – CV/TU ngày 17/11/2017 của Ban Tổ chức Tỉnh ủy về tiếp tục quán triệt thực hiện Quyết định 353 nêu trên. Ngoài ra, Sở Ngoại vụ cũng đã ban hành một số văn bản liên quan đến việc giải quyết hồ sơ ra nước ngoài theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh. Với những văn bản nêu trên đã được Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành để quản lý các hoạt động đối ngoại trên địa bàn tỉnh, nên khi Quyết định số 67/2011/QĐ – TTg ngày 12/12/2011 của Thủ tướng Chính phủ bị bãi bỏ mà chưa có văn bản thay thế, tỉnh vẫn có thể triển khai quản lý các hoạt động đối ngoại trên địa bàn tỉnh mà không bị ảnh hưởng nhiều bởi việc bãi bỏ văn bản nêu trên, mặc dù ban đầu cũng hơi lung túng trong triển khai thực hiện.
Vấn đề tiếp theo được Đoàn quan tâm đặt nhiều câu hỏi là việc triển khai Pháp lệnh 33/2007/PL – UBTVQH11 ngày 20/4/2007 của Ủy ban thường vụ Quốc Hội về ký kết và thực hiện thỏa thuận quốc tế; cũng như vấn đề quản lý các hoạt động Phi chính phủ và Hội nghị, hội thảo quốc tế trên địa bàn tỉnh thời gian qua. Cụ thể, Sở Ngoại vụ đã tham mưu cho UBND tỉnh ký kết được biên bản thỏa thuận hợp tác với thành phố Gimhae, tỉnh Gyeongsangnam và thành phố Chungju, tỉnh Chungcheongbuk của Hàn Quốc năm 2016; và ký kết thỏa thuận hợp tác với tỉnh Svay Riêng (năm 2017), tỉnh Prey Veng, tỉnh Tboung Khmum và tỉnh Kampong Chàm – Vương quốc Campuchia năm 2018. Nội dung thỏa thuận hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng được tỉnh triển khai một cách nghiêm túc, kịp thời, hiệu quả và đúng theo các quy định của pháp luật.
Đối với công tác tổ chức phi chính phủ nước ngoài, Sở Ngoại vụ đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định 2489/QĐ – UBND ngày 03/12/2013 về chương trình xúc tiến vận động viện trợ phi chính phủ nước ngoài trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2013 – 2017. Và từ năm 2016 đến nay, Sở đã tham mưu cấp phép, gia hạn, sửa đổi, bổ sung giấy phép cho 13 tổ chức phi chính chủ nước ngoài. Hiện nay có 15 tổ chức phi chính phủ nước ngoài đăng ký hoạt động tại địa phương, tuy nhiên chỉ có 08 dự án đang triển khai hoạt động, thực hiện đúng cam kết.
Công tác lãnh sự, mà nhất là việc sử dụng và quản lý hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ theo Quyết định số 58/2012/QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ đã được Sở Ngoại vụ tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 36/2018/QĐ – UBND ngày 17/10/2018 quy định về vấn đề này. Sở Ngoại vụ thường xuyên cập nhật và thông báo cho Cục Lãnh sự và Sở Ngoại vụ Thành phố Hồ Chí Minh mẫu chữ ký, con dấu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền công chứng, chứng thực giấy tờ, tài liệu, khi có thay đổi về người ký, chức danh.
Công tác quản lý hoạt động thông tin báo chí nước ngoài, công tác ngoại giao kinh tế và ngoại giao văn hóa và công tác người Việt Nam ở nước ngoài cũng được Sở tham mưu, xử lý một cách hiệu quả, nhất là việc ban hành công văn số 65 – CV/TU ngày 05/01/2011 của Tỉnh ủy về triển khai thực hiện Chỉ thị số 41- CT/TW ngày 15/4/2010 của Ban Bí thư về tăng cường công tác ngoại giao kinh tế trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; Quyết định số 346/QĐ – UBND ngày 29/02/2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành chương trình hành động thực hiện Chỉ thị 41 – CT/TW ngày 15/4/2010 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường công tác ngoại giao kinh tế trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Hay vấn đề bảo hộ công dân đối với người Việt Nam ở nước ngoài được Sở thực hiện kịp thời, đúng theo quy định của pháp luật.
Riêng công tác quản lý biên giới, Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh trong việc triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật và chỉ đạo của lãnh đạo các cấp về thực hiện chức năng quản lý nhà nước về biên giới, lãnh thổ; tham mưu nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành trong công tác quản lý biên giới, lãnh thổ trên địa bàn tỉnh. Hoàn thành công tác phân giới cắm mốc theo kế hoạch của trung ương đề ra. Đồng thời đã xây dựng và thực hiện các Quy chế phối hợp với các lực lượng chức năng của tỉnh trong công tác quản lý, bảo vệ biên giới. Quản lý đường biên, mốc giới, kịp thời phát hiện, xử lý và báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý các vụ việc phát sinh, giữ vững an ninh, trật tự và sự ổn định khu vực biên giới. Đã xây dựng kế hoạch, phối hợp tổ chức nhiều Hội nghị tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chích sách, pháp luật về biên giới, biển đảo; tuyên truyền về công tác phân giới cắm mốc, bảo vệ thành quả công tác phân giới cắm mốc cho cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh và nhân dân các huyện, xã biên giới. Cũng như việc xây dựng các Đề án, dự án và báo cáo Bộ Ngoại giao trình Chính phủ quyết định việc mở mới, nâng cấp các cặp cửa khẩu trên địa bàn tỉnh nhằm phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, thương mại biên giới trên địa bàn tỉnh.
Sau khi trao đổi tại Phòng họp, chiều ngày 22/10/2018 các thành viên trong đoàn đã trực tiếp làm việc với từng phòng chuyên môn để kiểm tra hồ sơ, sổ sách…
Ngoài ra, sáng ngày 23/10/2018, Đoàn đã trực tiếp làm việc với các đơn vị, lực lượng có liên quan đến công tác đối ngoại tại địa phương như: Sở Kế hoạch và Đầu tư; Sở Công thương; Sở Thông tin Truyền thông; Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch; BCH BĐ Biên phòng Tây Ninh; Buổi chiều cùng ngày Đoàn chào lãnh đạo Ủy ban tỉnh và báo cáo sơ bộ kết quả thanh tra chuyên ngành tại Sở Ngoại vụ năm 2018.
Sáng ngày 24/10/2018, Đoàn đã có buổi làm việc với Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Mộc Bài và trực tiếp nắm bắt tình hình xuất nhập cảnh tại cửa khẩu này cũng như hoạt động của các lực lượng đứng chân tại cửa khẩu Mộc Bài, khảo sát tình hình xây dựng cột mốc 171.
Chiều ngày 24/10/2018, Đoàn thông qua biên bản làm việc với lãnh đạo Sở Ngoại vụ, qua kết quả thanh tra Đoàn ghi nhận vai trò tham mưu của Sở Ngoại vụ đối với công tác đối ngoại của địa phương, đồng thời cũng chỉ ra những vấn đề mà Sở cần quan tâm hơn nữa trong thời gian tới, cụ thể như: Cần sớm tham mưu cho lãnh đạo tỉnh trong việc ban hành Quy chế quản lý Hội nghị, hội thảo quốc tế theo Quyết định 76/2010/QĐ – TTg của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, căn cứ vào Quy định việc sử dụng và quản lý hộ chiếu ngoại giao, công vụ có hiệu lực ngày 28/10/2018, mà Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành, Sở cần nhanh chóng tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh văn bản chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương việc triển khai thực hiện quy định nêu trên một cách hiệu quả nhất.
Đồng thời, Đoàn Thanh tra cũng ghi nhận một số kiến nghị của Sở, cụ thể:
Một là, đề nghị Chính phủ sớm ban hành quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại của Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, ban hành Nghị định thay thế Nghị định số 93/2010/NĐ – CP và Nghị định số 12/2012/NĐ – CP giúp địa phương thực hiện hiệu quả hơn trong hoạt động quản lý của mình.
Hai là, đề nghị trung ương sớm thống nhất với phía bạn việc chuyển vẽ các đoạn biên giới từ 139 – 145 khu vực Vàm Trảng Trâu, huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh để giúp tỉnh hoàn thành tiến trình phân giới cắm mốc trên địa bàn tỉnh góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển./.
Thu Hằng
Trưởng phòng QLBG – Sở Ngoại vụ